Retinopatia cukrzycowa pozostaje najczęstszą przyczyną utraty widzenia w populacji osób aktywnych zawodowo. Średnio u co trzeciego chorego rozwija się retinopatia cukrzycowa. Klasyfikacja stopnia zaawansowania retinopatii cukrzycowej opiera się przede wszystkim na analizie obrazu oftalmoskopowego dna oka. Uzupełniające znaczenie ma wynik badania optycznej koherentnej tomografii siatkówki oraz angiografii fluoresceinowej. Główne mechanizmy rozwoju retinopatii cukrzycowej to przeciek i mikrozakrzepy. Wpływ na te zjawiska ma uszkodzenie glikokaliksu i utrata ochronnej funkcji śródbłonka drobnych naczyń. Pojawiają się uszkodzenia tkankowe: obrzęk torbielowaty siatkówki i obszary niedokrwienia. Konsekwencją obrzęku jest odkładanie się złogów lipidowo-białkowych w siatkówce, tzw. „twardych wysięków”. Monitorowanie ich liczby i dynamiki pojawiania się lub resorpcji jest wykładnikiem skuteczności leczenia wczesnych stadiów nieproliferacyjnej retinopatii cukrzycowej. Do leków działających przeciwzakrzepowo należy Sulodeksyd.
Skuteczność leczenia Sulodeksydem u pacjentów z nieproliferacyjną postacią retinopatii cukrzycowej oceniono podczas wieloośrodkowego, randomizowanego badania „Diabetic Retinopathy Sulodexide Study” (DRESS): Grupa leczona sulodeksydem wykazała znacząco większą poprawę (w redukcji ciężkości twardych wysięków), niż w grupa otrzymująca placebo (39.0 % vs. 19.3 %; chi square, P=0.005). Polskie badanie nad bezpieczeństwem sulodeksydu wykazało, że jego działanie przeciwzakrzepowe wiąże się z niewielkim działaniem przeciwkrzepliwym, a w konsekwencji ze znikomym ryzykiem krwawień podczas terapii.
W podsumowaniu, stwierdzono korzystne działanie Sulodeksydu poprzez: obniżanie poziom fibrynogenu (zmniejsza zatem lepkość krwi i poprawia ukrwienie siatkówki), odbudowę utraconych glikozaminoglikanów w drobnych naczyniach uszczelniając je i zmniejszając przeciekanie płynu poza naczynie (twarde wysięki uległy nie tylko zahamowaniu, ale wprost regresji), zahamowanie stanu zapalnego (odbudowuje glikokaliks, hamuje MMP, IL-6, zmniejsza poziom wolnych rodników, poprawę profilu lipidowego, redukcję zwiększonego ryzyka zakrzepowego (wpływ na ATIII, HCII, tPA itd.) A więc zapewnia holistyczne podejście do leczenia powikłań naczyniowych cukrzycy.
W oparciu o przedstawione powyżej dane Zespół Ekspertów przy Polskim Towarzystwie Okulistycznym rekomenduje stosowanie sulodeksydu, jako terapii uzupełniającej w leczeniu łagodnej oraz średniozaawansowanej retinopatii cukrzycowej.